روی عن الصادق علیه السلام قال: فی وصایا لقمان لإبنه قال: «فَإِنْ أَرَدْتَ أَنْ تَجْمَعَ عِزَّ الدُّنْیَا فَاقْطَعْ طَمَعَکَ مِمَّا فِی أَیْدِی النَّاسِ فَإِنَّمَا بَلَغَ الْأَنْبِیَاءُ وَ الصِّدِّیقُونَ مَا بَلَغُوا بِقَطْعِ طَمَعِهِمْ»؛ روایت از امام صادق صلوات الله علیه منقول است که حضرت فرمودند: از جمله سفارش‏‌های لقمان به فرزندش این است که: اگر می‏‌خواهی عزت دنیا را برای خودت جمع کنی «فَإِنْ أَرَدْتَ أَنْ تَجْمَعَ عِزَّ الدُّنْیَا»، طمعت را نسبت به آنچه در دست مردم است قطع کن؛ «فَاقْطَعْ طَمَعَکَ مِمَّا فِی أَیْدِی النَّاسِ».

عزت‏ حکام، عزت نیست ذلت است
عزت‏‌های دنیایی چند شاخه‏ دارد: عزت مالی هست، عزت آبرویی هست و… عزت‌ها مختلف‏‌اند. حقیقت عزت هم این است که انسان بتواند قلوب دیگران را به خودش جلب کند که گاهی از آن تعبیر می‏‌کنند به سلطه بر قلب.این خودش قدرتمندی است.گاهی سلطه بر بدن است که معمولاً عزت‏ حکام، سلطه بر ابدان است که آن‌هم بواسطه زور و… حاصل می‏‌شود. این عزت نیست، بلکه ذلت است.

عزت واقعی این است که انسان سلطه بر قلوب پیدا کند، به تعبیر ما تسخیر قلوب کند.لقمان به فرزندش فرمود: در دنیا عزت‏‌های مختلفی داریم.اگر می‏‌خواهی همه‏‌اش را طوری جمع کنی که در هر بعدی از ابعاد زندگی دنیایی‏‌ات عزیز باشی و در واقع جلب قلوب کنی، طمعت را نسبت به آنچه در دست مردم است، قطع کن؛ «فَاقْطَعْ طَمَعَکَ مِمَّا فِی أَیْدِی النَّاسِ».

این جمله اشاره به این است: جز این نیست که آنچه در دست مردم است، امور مادی است. سرآمد امور مادی مال و ریاست است. حالا به این کار نداریم، هر چه می‌خواهد باشد.تو اصلاً و ابداً چشم‌داشت نسبت به آنچه در دست دیگران از امور دنیایی هست، نداشته باش، بلکه بی‌اعتنا باش.همین موجب می‌شود که همه تو را عزیز بدانند، یعنی از نظر درونی تو را دوست بدارند.

سپس حضرت برای مثال فرمودند: پیامبران و صدیقین با دست خالی به آن جایگاهی را که باید برسند که تسخیر قلوب مردم است رسیدند.غالب پیامبران از نظر امور مادی فقیر بودند و با همین فقر ظاهری که در بین اجتماع داشتند، به آنجایی که باید می‏‌رسیدند، رسیدند و مردم دوستشان داشتند: «فَإِنَّمَا بَلَغَ الْأَنْبِیَاءُ وَ الصِّدِّیقُونَ مَا بَلَغُوا». چرا به این جایگاه رسیدند؟ «بِقَطْعِ طَمَعِهِمْ». چون این‌ها هیچ نظری به آنچه در دست مردم از امور دنیایی بود، نداشتند. لذا همه‏ پیامبران تسخیر قلوب می‏‌کردند نه تسخیر بدن و افرادی هم که آن‌ها را می‏‌دیدند و با آن‌ها بودند دوستشان می‏‌داشتند.
بحارالانوار ج 13 ص 420 ( آیت الله تهرانی )

س:چرا وقتی حضرت مهدی ظهور می کند با یهودیان و مسیحیان از در صلح و آشتی در می آید؟

ج : این مطلب تهمتی بیش نیست. حضرت مهدی (عج) نه با تمام یهودیان از در صلح وارد می شود و نه همه اعراب و قریش را می کشد.

آن حضرت حکومت جهانی تشکیل می دهد که بر پایه عدل و قسط استوار است و اسلام واقعی که جد بزرگوارش آورده و با مرور زمان وصله ها به آن چسبیده و اختلافها چهره آن را پوشانده به وسیله او حیاتی دوباره می یابد.

در این هنگام گروهی از پاک سرشتان یهود و نصاری به وی می گروند و گروهی از عربها و به ظاهر مسلمانان با او به مخالفت بر می خیزند. آنگاه با گروه نخست از در صلح در می آید و با گروه دوم جهاد می کند.

ظهور او همانند ظهور پیامبر خدا(ص) است که برخی بستگانش با او مخالفت کردند و برخی از یهود و نصاری به وی گرویدند.

مساله مساله ای کلی نیست نه در طرف اهل کتاب و نه در طرف عرب و قریش. اگر کسی مجموع روایات وارد شده را مطالعه کند قضاوت خواهد کرد که جریان یک جریان طبیعی است؛ چه بسا خواصی که منافعشان به خطر می افتد با او از در مخالفت وارد می شوند و دور افتادگان که به هر دلیلی توفیق الهی شامل حال آنان می شود به او می گروند.

ابوسفیان و ابوجهل و ابولهب و حکم بن عاص از بستگان پیامبر با وی جنگیدند ولی صهیب رومی و بلال حبشی و سلمان فارسی از مخلصان آن حضرت شدند.

پاسخ جوانان شیعی به پرسشهای وهابیان،ص۱۲۸.

روی عن رسول الله(ص) قال:«حُبِّی‏ وَ حُبُ‏ أَهْلِ‏ بَیْتِی‏ نَافِعٌ‏ فِی‏ سَبْعَةِ مَوَاطِنَ أَهْوَالُهُنَّ عَظِیمَةٌ عِنْدَ الْوَفَاةِ وَ الْقَبْرِ وَ عِنْدَ النُّشُورِ وَ عِنْدَ الْکِتَابِ وَ عِنْدَ الْحِسَابِ وَ عِنْدَ الْمِیزَانِ وَ عِنْدَ الصِّرَاط»

روایتی از پیغمبر‏اکرم(ص) منقول است که حضرت فرمودند: رابطه دوستی با اهل بیت من، «حُبِّی‏ وَ حُبُ‏ أَهْلِ‏ بَیْتِی‏ نَافِعٌ‏ فِی‏ سَبْعَةِ مَوَاطِنَ»، در هفت موقعیّت حسّاسی که هول و هراس آن مواقف خیلی بزرگ است، سودبخش است؛ یعنی انسان در آن جایگاه‏ها روحش آرامش ندارد و در شدّت فشار قرار می‏گیرد، «فِی‏ سَبْعَةِ مَوَاطِنَ أَهْوَالُهُنَّ عَظِیمَةٌ»، خود ما نیز گاهی می‏گوئیم: هول کردم؛ «أَهْوَالُهُنَّ عَظِیمَةٌ»، یعنی هول بزرگ می‏کند.

بعد حضرت شمارش می‏ فرماید:

اوّل؛ «عِنْدَ الْوَفَاةِ»، هنگام مرگ، هنگام مرگ انسان در فشار قرار می‏گیرد، در این موقعیّت آنچه برای او نافع است، رابطه دوستی با پیغمبر و اهل بیت او است.

دوم؛ «وَ الْقَبْرِ»، آنگاه که ازهاق روح می‏شود و روح از بدن خارج می‏شود، انسان وارد برزخ می‏شود. «وَ الْقَبْرِ»، یعنی انسان در برزخ هم تحت فشار است. آنچه که از آن فشار می‏کاهد، حبّ پیغمبر و حبّ به اهل بیت پیغمبر است.

سوم؛ «وَ عِنْدَ النُّشُورِ»، آنگاه که از برزخ عبور می‏کند و به عالم قیامت وارد می‏شود، از عالم برزخ برمی‏خیزد و به عالم قیامت وارد می‏شود، خوب وارد شد.

چهارم؛ «وَ عِنْدَ الْکِتَابِ» آن‏گاه که نامه عمل را به دستش می‏دهند هم تحت فشار قرار می‏گیرد، این موقع نیز هول بزرگ دارد.

پنجم؛ «وَ عِنْدَ الْحِسَابِ»، یک وقت نامة عمل را دستش می‏دهند، یک وقت بررسی می‏کنند و اعمالی که در آن هست را به رخت می‏کشند. آنجاست که باز هم تحت فشار عظیم و بزرگی قرار می‏گیری.

ششم؛ «وَ عِنْدَ الْمِیزَانِ»، هنگام سنجش اعمال، آنجا هم زیر فشار قرار می‏گیری.

هفتم؛ «وَ عِنْدَ الصِّرَاط»، هنگام عبور از صراط هم همین‏طور است. انسان از این عالم که می‏خواهد عبور کند و به عالم قیامت برود، به‏ قول ما تا منتهی الیه کار، هفت موطن را باید سیر کند. از اینجاها باید عبور کند که هر کدامش فشارهای بزرگ به انسان وارد می‏کند.

هنگام مرگ است و قبر است و بعد هم نشر و برانگیخته شدن است و بعد موقع نامة عمل به دست دادن است و بررسی نامةحساب و بالاخره مسأله میزان و سنجش اعمال است و دست آخر عبور از صراط که ببیند به کجا می‏رسد. همه این مواطن سخت فشار دارند. آنچه که از این فشارها می‏کاهد عبارت از حبّ به پیغمبر و حبّ به اهل بیت پیغمبر است، که اگر آن را همراه داشته باشد، برای او آرامش حاصل می‏شود.

من تقریباً روایت را ترجمه کردم، امّا یک تذکّر بدهم. در این که حبّ آنها نجات بخش انسان در همه مواطن بعد از دنیا است، شکّی نیست، امّا عمده این است که بتوانی این دوستی را آنگاه که زیر فشار قرار گرفتی، همراه داشته باشی. مهم این است که از این محبّت جدا نشوی. اگر این محبّت باشد، این پیوند، پیوند قلبی باشد، نجات بخش است. امّا خدا نکند که این محبّت سطحی باشد و عمق نداشته باشد. لذا انسان باید کوشش کند تا این پیوند عمق پیدا کند. چه ‏کار کند که عمق پیدا کند؟ معصیت نکن!

 آیت الله مجتبی تهرانی