گزیدهای از فتاوای حضرت آیتالله خامنهای درباره فطریه
پایگاه اطلاعرسانی KHAMENEI.IR گزیدهای از فتاوای آیتاللهالعظمی خامنهای دربارهی احکام فطریه و مبالغ مربوط به سال ۱۳۹۳ را منتشر میکند. متن این استفتائات به شرح زیر است:
۱. مبلغ فطریه سال ۱۳۹۳ در تهران و شهرستان چه مقدار است؟
فطریه عبارت است از سه کیلو گندم یا خرما یا کشمکش یا برنج و مانند اینها و یا پول یکی از اینها که برای امسال (۱۳۹۳) حداقل معادل ۴۵۰۰ تومان میباشد. البته بهتر است در تهران ۵۰۰۰ تومان پرداخت شود و همچنین افرادی که میخواهند بر اساس برنج پرداخت نمایند بهتر است حداقل ۱۵۰۰۰ تومان در نظر بگیرند.
۲. مبلغ کفارهی سال ۱۳۹۳ افطار عمدی و عذری روزهی ماه رمضان چه مقدار است؟
کفاره یک مد طعام، ۷۵۰ گرم گندم یا آرد یا نان یا برنج یا مانند اینها میباشد که اگر بخواهد پول آن را به افرادی بدهد که تبدیل به طعام بشود، میتواند در کفاره افطار عذری برای هر روز ۱۵۰۰ تومان و در ابطال عمدی هر روز ۹۰۰۰۰ تومان پرداخت کند.
۳. فطریهی مهمان یک شبه بر عهدهی چه کسی است؟
فطریه میهمان یک شبه بر عهده خودش میباشد و بر عهدهی میزبان نیست.
۴. پرداخت فطریه غیر سادات به سادات و احکام آن چگونه است؟
غیر سادات نمیتوانند فطریه را به سادات فقیر پرداخت کنند و در صورت پرداخت مجزی نمیباشد و ملاک در این امر سرپرست خانواده میباشد.
۵. پرداخت فطریه در شهری غیر از شهر شخص پرداخت کننده چگونه است؟
بنابر احتیاط در همان شهری که هست پرداخت شود.
۶. جهت مصرف فطریه چیست؟ و آیا میتوان آن را برای اماکن مذهبی مصرف نمود؟
مصرف فطریه همان مصرف زکات است؛ ولی احتیاط این است که به فقرای مومن داده شود.
علت اختلاف كشورهاي اسلامي در رويت ابتداي ماههاي قمري
استهلال تلاش برای رؤیت هلال ماه را گویند. این عمل دارای ارزش نجومی است، زیرا ماه قمری ممکن است ۲۹ یا ۳۰ روز باشد و مشاهده ماه نو گاه کاری دشوار و نیازمند محاسبات نجومی است. از نظر اسلام نیز این کار مهم و مستحب محسوب میشود. زیرا مناسبتهای دین اسلام بر مبنای گاهشمار قمری تنظیم شده است.پيرامون همين موضع اختلافات علمي و فقهي در جهان اسلام وجود دارد كه«پارس» در گفتگويي كوتاه با حجتالاسلام والمسلمين محمدحسين فلاحزاده، رييس مرکز موضوع شناسي احکام فقهي حوزه علميه قم ومسوول ستاد ترويج احکام، اين موضوع را مورد بررسي قرار داده است در عين حال كه قدري در مورد زكات فطريه نيز با وي سخن گفته شده است.
حجتالاسلام والمسلمين محمدحسين فلاحزاده، رييس مرکز موضوع شناسي احکام فقهي حوزه علميه قم و مسوول ستاد ترويج احکام در گفتگو با پايگاه خبري تحليلي «پارس»، در مورد علت اختلاف كشورهاي اسلامي در رويت ابتداي ماههاي قمري گفت: اين موضوع به دليل اختلاف در افق است. بالاخره تفاوت هايي از نظر افق وجود دارد که در برخي نقاط هلال زودتر رويت ميشود. در منطقه ديگري ممکن است اصلا رويت نشود.
وي افزود: البته اين تنها دليل اختلاف نيست. گاهي اختلاف به فتاواي مراجع محترم و ملاکهايي که براي اين موضوع دارند بر ميگردد که گاهي برخي از مراجع، اتحاد افق را شرط ميدانند واظهار مي دارند اگر در يک منطقهاي ماه رويت شد، نقاطي که داراي افق متحد با آن منطقه است براي آنجا هم کافي است ليكن براي نقاط ديگر کافي نيست.
وي اضافه كرد: بعضي ديگر از بزرگوراران، اتحاد در شب را کافي ميدانند يعني بلاد، کشورها و شهرهايي که شبشان با يکديگر مشترک است ولو چند ساعتي با هم مشترک باشد. يعني فرضا اگر اينجا شب است، در آن مناطق هم شب باشد. ولو اين که چند ساعت اختلاف داشته باشند براساس اين ديدگاه در يک جا اگر ماه رويت شد براي تمام مناطقي که اتحاد در شب داشته باشند، کفايت ميکند و اين امر تقريبا يک نيمکره را در برميگيرد.
حجتالاسلام والمسلمين فلاحزاده به نظر برخي ديگر از فقها اشاره كرد و گفت: گروهي ديگر از فقها بر اين باورند كه اگر در يک کشور از کشورهاي اسلامي، ماه، رويت شد براي بسياري ديگر کافي است؛ در حالي که به فتواي مرجع ديگر کفايت نميکند و عمل مکلف بايد براساس اجتهاد خود در صورتي که خودش مجتهد است و يا فتواي مجتهد باشد که اگر اين اختلاف در فتوا بود، اختلاف در عمل هم پيش ميآيد و در نتيجه ممکن است افراد دو روز متفاوت را بر اين اساس عيد بدانند.
رييس مرکز موضوع شناسي احکام فقهي حوزه علميه قم، ديدگاه ديگر فقها را رويت حسي ذكر كرد و گفت: در اين نگاه، رويت با چشم عادي يا چشم مسلح، مورد نظر است که در اينباره هم تفاوت نظر فتواي فقهي وجود دارد که برخي فقها ديدن با چشم مسلح را کافي ميدانند اما عده ديگر کافي نميدانند. بر اين اساس اگر مرجع تقليدي برايش ثابت شد که ماه با چشم مسلح مانند تلسکوپ و دوربين رويت شده است، اعلام ميکند که روز بعد اول ماه جديد است اما براي مجتهد ديگر يا مقلد آن مجتهد يا مرجع که رويت با چشم مسلح را کافي نميداند، اول ماه ثابت نشده و آن روز را بايد آخر ماه قبل بداند.
حجتالاسلام والمسلمين فلاحزاده تاكيد كرد: اگر شخصي مقلد مرجعي است که فرضا رويت با چشم مسلح را کافي نميداند و شخص بداند که حاکم براساس رويت با چشم مسلح حکم کرده است؛ اينجا نميتواند تبعيت کند اما مخالفت هم نميتواند بکند و اگر آن مخالفت نباشد اختلافي پيش نخواهد آمد.
توصیه مرحوم میرزا جواد آقا ملکی تبریزی
مرحوم میرزا جواد آقا در المراقبات میفرمایند: ما دو جور میتوانیم در قرآن تدبر کنیم. یکی همین تدبرهای ترتیبی که سورهای را میخوانیم و تدبری هم در آیات آن میکنیم. شکل دیگری را که ایشان توصیه میکنند، این است که شما قرآن را به این نحو تدبر کن که مثلاً مدتی راجع به اینکه قرآن درباره انبیای الهی مطالبی فرموده و احوالات آنها را تذکر داده و سلوکشان را با خدا یا سلوک خدای تعالی را با ایشان بیان کرده است؛ اینها را توجه و تدبر کنید.
بعد توضیح میدهد که خدای متعال با انبیای خودش چگونه سلوک کرده است. این به زندگی شما درس و امید میدهد و خیلی از مشکلات شما را حل میکند. انبیای الهی، احباء خدای متعال هستند و سرآمد بندگان ایشان هستند. خدای متعال با حضرت ایوب(ع) چه جور معامله کرده و بعد به کجا رسیده است؛ با اینکه او محبوب خدا و بنده مطیع خدا بوده است، این کار را که انجام دادید، مصائب دنیا کمکم برای شما حل میشود و سعه صدر پیدا میکنید.