نه سلامی و نه علیکی، انسانها همه با هم غریبه اند و تلاشی هم برای آشنایی نیست. به فرض که آشنایی ای هم پیش بیاید آنقدر خودخواهانه و منفعت طلبانه هست که ترجیح می دهی قیدش را بزنی و سرت را در همان لاک تنهایی فرو بری.

این روزها زیاد می شنویم زخم خوردن از رفیق و عزیزترین افراد را، دور شدن آدمها از هم را، منفعت طلب شدن و خلاصه پوچ شدن دوستی ها و روابط اجتماعی را در گوشه گوشه دنیا.

اینها هیچ عجیب نیست اگر بدانیم بارها و بارها در توصیف انسانهای آخرالزمان این صفات و بسیاری از صفات دیگر هشدار داده شده است. تا جایی که فریاد انسانها بلند شود که
آدمي در عالم خاكي نمي‌آيد به دست
عالمي ديگر ببايد ساخت وز نو آدمي
در این مطلب به بخشی از این اتفاقات که در گستره روابط اجتماعی رخ می دهد اشاره می کنیم و البته خدا را شاکریم که وعده حکومتی را به ما می دهد که با دستان مردی از خاندان نور تمامی این زشتی ها را خط خواهد زد.

همبستگی ≠ گسست اجتماعی
آن چه از روايات به دست می آيد اين است که مردم و اجتماعات پيش از ظهور در آتش تفرقه و جدايي می سوزند. بشريت يکدل و يک سو نيستند و همواره اکثريت جامعه در انديشه و عمل با يکديگر در تضاد و تنش و ناسازگاريند.

امام علی علیه السلام در خصوص جامعه از هم گسيخته پيش از ظهور می فرمايند: ای افسوس از رفتار شيعيان ما,پس از امروز که اين گونه به هم دوستی نزديک دارند؛ چگونه پس از من برخی از آنان برخی ديگر را خوار سازند. وبعضی، بعض ديگر را می کشند… هر دسته و گروه از آنان به شاخه ای در می آويزند و به هر سوی که شاخه بچرخد، آنان نيز می چرخند.(1)

در برخی روايات ديگر از امام حسين(ع) چنين وارد شده است که: امری (ظهور) را که انتظارش را داريد تحقق نخواهد يافت تا آن هنگام که از يکديگر بيزاری جوييد و آب دهان به روی يکديگر بيندازيد و برخی از شما برخی ديگر را کافر خوانند و برخی، برخی ديگر را لعنت کنند.(2)

با ظهور امام زمان (عج)، آن حضرت برای ايجاد وفاق اجتماعی تلاش خواهند کرد. در آموزه های دينی به اين بعد از ابعاد اصلاحی امام زمان اشاره های بسياری شده است که به برخی از آنها اشاره می کنيم:

در دعای امام علی (ع) درباره آن حضرت چنين آمده است: وپراکندگی امت را با او جمع فرما (3)
امام صادق(ع) می فرمایند:خداوند بوسيله او بين دل های پراکنده و مخالف يکديگر ائتلاف می بخشد.(4)

در برخی دعاهايي که برای زيارت امام زمان وارد شده است چنين می خوانيم«سلام بر مهدی که خداوند وعده داده است که بوسيله او همبستگی بوجود آورده و پراکندگی را برطرف کند.» (5)در دعای افتتاح نيز همين مضمون را با عبارتی ديگر چنين می خوانيم: «خدايا بواسطه مهدی پراکندگی ما را، به همبستگی مبدل کن و از هم گسيختگی ما را التيام بخش»(6)

حضرت علی (ع) فرمودند:به پيامبر(ص) گفتم: آيا مهدی از ما آل محمد است يا از غير ما؟ فرمود:نه، بلکه از ماست.خداوند دين را بدست او ختم می کند چنان که بوسيله ما آغاز کرد و بواسطه ما مردم از فتنه ها نجات می يابند همانگونه که از شرک نجات يافتند و بوسيله ما خداوند پس از دشمنی فتنه ها و آزمايش های سخت دل هايشان را با هم الفت می دهد همانطور که پس از دشمنی شرک آنان را برادر دينی قرار داد. (7)

امام حسين نيز وقتی وضعيت جامعه از هم پاشيده و از هم گسيخته دوران پيش از ظهور را توصيف کردند، در جواب راوی که پرسيده بود: آيا هيچ خير و خوبی در آن زمان وجود نخواهد داشت؟ فرمودند: همه خوبی ها در آن زمان است زيرا قيام کننده ما (مهدی(ع)) خواهد آمد و همه (ناهنجاری ها) را اصلاح خواهد کرد.(8)

تقويت عواطف انسانی ≠ کم فروغ شدن عواطف انسانی
آنچه از روايات، در توصيف روزگار پيش از ظهور بدست می آيد؛ اين است که پيوندها به گونه ای بروز می کند که نمايانگر گسستی عميق در روابط اجتماعی انسان هاست. قطع روابط خويشاوندی، کم ارج شدن جايگاه پدر و مادر و بزرگترها در نزد فرزندان و در مقابل بی توجهی به فرزندان و اعضا کوچکتر خانواده از سوی بزرگترها، عدم توجه به حقوق همسايه، دروغ گويي، کينه توزی و دشمنی، حسادت، رواج غيبت و بهتان و افترا و … هر کدام شکافی در روابط اجتماعی و عواطف انسانی است.

در برخی از روايات قيام امام زمان به بعثت پيامبر اعظم(ص) تشبيه شده است که با ظهور خود دل ها و قلب های دور افتاده از يکديگر را به هم نزديک کرده و صفا و صميميت را در بين اعضا جامعه گسترش خواهند داد.در اين خصوص پيامبر اسلام(ص) چنين می فرمايند: خداوند به وسيله امام زمان(عج) دل هايشان را پس از دشمنی به هم نزديک می کند همان گونه که به وسيله ما دشمنی دوران کفر و جهالت را از ميان برداشت.» (9)در دعای افتتاح نيز چنين می خوانيم: «بوسيله مهدی،سينه های ما را شفا ده و خشم دلهای ما را بزدای»(10)

انگيزه های انسانی می شود
می گویند انسان موجودی اجتماعی است که نيازمند ايجاد پيوند با ديگران است واگر اين پيوندها ايجاد نشود در برآوردن نيازهايش با مشکل روبرو خواهد شد.اما بی شک برآوردن نيازها تنها انگيزه در روابط اجتماعی نيست، بلکه انگيزه های متفاوتی می تواند افراد را به ايجاد رابطه با همديگر برانگيزاند.

حضرت علی (ع) در توصيف اين فضا می فرمايند: مردم با انگيزه گناه کاری با هم برادر می شوند.و در راه دين از يکديگر جدا می گردند. دوستی ها دروغين است… و دوستی به زبان و دشمنی مردم به دل هاست.» (خطبه 107 نهج البلاغه)

با وجود این شرایط امیدمان به حضور مردی است که تنها و تنها اوست که با اذن خداوند می تواند تمام این گسیختگی ها را سرو سامان دهد. چنانچه وعده داده شده که امام زمان پيش و بيش از هر چيزی به اصلاح اخلاق و گرايش ها می پردازند و همچون جد بزرگوارشان مکارم اخلاق را گسترش خواهند داد و این اتفاق جز در سایه خردورزی مردی حاصل نمی شود. در برخی روايات به اين نکته مهم اشاره شده است. امام باقر(ع) در اين خصوص می فرمايند: «وقتی قائم ما، قیام کند؛ دستش را بر سر بندگان کشيده و اينگونه، انديشه آنان را جمع و اخلاقشان را تکامل می بخشد.»(11)

امام زمان(عج) در تلاش برای اصلاح روابط اجتماعی، ابتدا و بصورت بنيادين به اصلاح انديشه انسان ها همت خواهند گماشت. از آن جا که انديشه انسان ها در جهت گيری های رفتاری آنها تاثيرگذار است؛ با اصلاح خرد و بينش افراد به رفتارهای بهنجار و گرايش های درست آنها در روابط اجتماعی، شکل خواهند داد. زندگی در آن روزگار بر اساس تربيت است. در عصر او مردم آن گونه رشد و پرورش خواهند يافت که رسول خدا(ص) اصحاب ويژه خود را می پروراندند. در چنين جامعه ای که عقلانيت دراوج است و اخلاق اسلامی به همه کنش ها رنگ و بوی الهی داده است، روابط اجتماعی پايدار، عواطف انسانی قوی، انگيزه ها خدايي و جامعه مصون از کجروی و فساد خواهد بود.
باشد که باشیم و در چنین روزهایی ما هم طعم انسانیت واقعی را بچشیم.

1- مجلسی, محمدباقر, بحارالانوار, ج51,بيروت: موسسه الوفاء, بی تا,ص122.
2- النعمانی, محمدبن ابراهيم, الغيبه, تحقيق: علی اکبر غفاری, تهران: مکتبه الصدوق, ص 206.
3- مجلسی, محمدباقر, پيشين, ج51, ص115
4- الکلينی, ابی جعفر محمدبن يعقوب, اصول من الکافی, ج1, تصحيح: علی اکبرغفاری, تهران: دارالکتب الاسلاميه,1388 ق, ص314
5- قمی, عباس, مفاتيح الجنان, قم: انتشارات دليل,1378 ,ص876.
6- همان, ص229.
7- مجلسی, محمدباقر, پيشين,ج51,ص84.
8- النعمانی, محمدبن ابراهيم, پيشين,ص206.
9- مجلسی, محمدباقر, پيشين, ج53,ص93..
10- قمی، عباس, پيشين, ص299.
11- مجلسی, محمدباقر, پيشين, ج 52,ص336.

منبع: تلخیص و بازنویسی مقاله اصلاح در روابط اجتماعی ، ره آورد ظهور منجی، اسماعيل چراغی کوتيانی

اسامی برگزیدگان مسابقه کتابخوانی آثار شهید مطهری اعلام شد.

سرکار خانم زیبا محمدی، از طلاب پایه 2 مدرسه علمیه خواهران الزهرا (س) زنجان، با کسب رتبه دوم در لیست برگزیدگان مرحله نهایی درخشید.

این مسابقه با هدف آشنایی طلاب با اندیشه های شهید مطهری (رحمه الله علیه) و ترویج فرهنگ کتابخوانی در بین طلاب خواهر سراسر کشور برگزار می شود.

در این مسابقه طلاب با مطالعه کتابهای سیری در سیره نبوی، حماسه حسینی (جلد 1و 2)، جاذبه و دافعه، آزادی معنوی، مسأله حجاب، تعلیم و تربیت، انسان و سرنوشت و عدل الهی به رقابت با یکدیگر می پردازند.

مرحله مدرسه ایی مسابقه در مدارس علمیه به صورت کتاب باز در تاریخ 94/7/25 الی 94/9/25 و مرحله نهایی آن به صورت آنلاین در تاریخ 94/12/5 الی 94/12/17 برگزار شد.

حوزه علمیه الزهرا(س) شهر هیدج، روز یکشنبه ،مورخ 5/2/95، مصادف باسالروز وفات عقیله بنی هاشم (س) نشستی را با شرکت طلاب و حضور استاد محترم حوزه و دانشگاه حجت الاسلام و المسلمین مهدی تقی لو با عنوان «نگرشی به نقش تبلیغی حضرت زینب (س)» برگزار کرد.
حجت الاسلام والمسلمین تقی لو در ابتدا مسائلی را در مورد ضرورت دین مطرح کردند. ایشان ابراز داشتند :ضرورت دین یکی از مسائل مهم فلسفه دین است که در کتب کلامی، متکلمین، حکما و… هر کدام به نحوی به این مسئله پرداختند.
استاد حوزه و دانشگاه، بیان داشتند: هر موجودی طالب کمال است و در بین موجودات تنها موجودی که کما ل خود را بر اساس اختیار به دست می آورد انسان است. انسان برای اینکه به کمال برسد باید خود شناسی داشته باشد و نسبت به جهان دیگر نیز آگاهی داشته باشد. ما ابزاری را برای شناخت نداریم بلکه این خالق است که نیازهای ما را تشخیص وبه آنها برنامه می دهد. اگر بخواهیم انسانی زندگی کنیم نیازمند انتخابیم وبرای رسیدن به انتخاب نیازمند شناختیم و لازمه این شناخت راهی است که به جز وحی میسر نمی شود. ما اگر دین را از زندگی حذف کنیم دیگر زندگی انسانی نخواهیم داشت.
ایشان ادامه دادند: حوزه متولی ضروریترین امر بشری است و به نحوی در مهندسی عالم نقش دارد. در جامعه هر بخشی وظیفه ای دارد اما آن چیزی که انسانیت، انسان به آن وابسته است به حوزه سپرده شده است. با توجه به این مسئله، بشر امروز فطرتا به دنبال معنویت است و ظهور عرفانهای کاذب بیانگر این مسئله است.
حجت الاسلام والمسلمین تقی لو با اشاره به انواع معنویت بیان داشت: بهترین نوع معنویت، زلالترین نوع آن و تنهاترین نوع معنویت که می تواند پاسخگوی نیاز بشری باشد، معنویتی است که از اهل بیت عصمت وطهارت نشات گرفته است. در نگاه کلی بشریت تشنه معنویت است؛ معنویت اسلامی که با قرائت اهل بیت(ع) پاسخگوی آنان است.استاد حوزه و دانشگاه، با بیان راههای رسیدن به معنویت ابراز داشت: چه مکانی متولی این است که بشریت را با آب حیات آشنا کند؟ متولی این امر فقط حوزه ها وطلاب حوزه های علمیه می باشد.
ایشان با اشاره به وظیفه خطیر طلاب در در عرصه تبلیغ تصریح کردند: برای چه به حوزه آمده ایم، برنامه های شبانه روزی ما براساس چه معیاری می گذرد؟ طلاب باید آب حیات معنوی را از اهل بیت بگیرند و در جامعه ساری وجاری کنند. لازمه این امر آن است که طلاب در ابتدا بساط تبلیغ رادر خود بگسترانند و ثانیا تهذیب نفس کنند تا بتوانند آب حیاط را پاک به سر منزل برسانند.
استاد محترم در پایان با اشاره به وظیفه خطیر طلاب در عرصه تبلیغ وظیفه سنگین طلاب نسبت به جامعه، پاسخگوی سوالات طلاب شد.