مراسم تعزیه زنجان به شماره 24 در فهرست آثار میراث معنوی کشور به ثبت رسیده است. مراسم تعزیه زنجان همه ساله در ایام محرم و صفر به پاسداشت شهادت حضرت امام حسین (ع) و یاران با وفایش در دشت کربلا، در اقصی نقاط استان که مشهورترین آن تعزیه خوانی در شهر ارمغانخانه و شهر سلطانیه برگزار می شود. قدمت و تاریخچه این مراسم به طور دقیق در دست نیست، بنابراین با توجه به یادداشت های سفرنامه های منتشر شده و با اشاره به خاطرات ناصر الدین شاه در سفر به شهر سلطانیه و دیدن مراسم تعزیه خوانی قدمت آن در استان آشکار می شود. یکی از بارزه های این مراسم در استان زنجان اجرای آن به زبان ترکی و حضور زنان در این مراسم است. در دوران حکومت سلطان محمد خدابنده، شیعیان حداکثر استفاده را در انجام مراسم سوگواری ابا عبداالله(ع) و بزرگداشت خاندان پیامبر(ص) می کردند که به تدریج تعزیه در دوره ناصرالدین شاه به اوج خود رسید که بسیاری این دوره را عصر طلایی تعزیه نامیده اند. تعزیه پیش از آن در حیاط کاروانسراها، بازارها و گاهی منازل شخصی اجرا می شد و در دورانی در اماکن باز یا سربسته تکایا و حسینیه ها به اجرا درمی آمد، که معروف ترین این تکایا تکیه دولت بود که در همین دوره به دستور ناصرالدین شاه و با مشارکت دوستعلی خان معیرالممالک و در سال 1304(ه.ق) ساخته شده است. تعزیه نخستین سوگواری بعد از واقعه عاشورا از سوی گواهان عینی واقعه کربلا بوده که در سنین کودکی و نوجوانی پس از عاشورا به اسارت رفتند، در واقع از هنگامی که قافله اسرا به طرف شام حرکت کرده برخی شبیه خوانی و تعزیه را برای تماشای عینی واقعه کربلا را به یزید نسبت داده که عاملان واقعه کربلا خواسته بود تا اعمال زشتی را که مرتکب شده اند را به نمایش دربیاورند. تكیه حسینی شهر ارمغانخانه یكی از مشهورترین و بزرگ ترین تكایای شمال غرب كشور است كه اجرای مراسم تعزیه آن به عنوان میراث معنوی كشور به ثبت رسیده است.