زماني خواندن يك كتاب براي كودك خوشايند و لذت‌بخش است كه موجودات خيالي داستان به پرواز در آيند، قطارها به صورت واقعي حركت كنند و صدا بدهند و خرگوش‌ها در زير نور ماه به خواب بروند. هنگامي ‌كه براي كودك خود كتاب مي‌خوانيد، فرصت پيدا مي‌كنيد تا با صداهاي موجودات و شخصيت‌هاي داستاني سخن بگوييد. تخيلي رفتار كنيد و حتي مانند يك كودك باشيد. به عبارت ديگر از شخصيت واقعي خود خارج شده و مانند شخصيت‌هاي داستاني رفتار كنيد. شما تصميم مي‌گيريد كه چه‌قدر هيجان زده باشيد، شادي كنيد يا غمگين و حتي عصباني شويد. چه‌قدر بايد روي يك شخصيت تأكيد كنيد و چه اندازه لازم است كه بر هيجان قصه بيفزاييد، به اين ترتيب نتيجه كار منحصر به فرد خواهد بود. كودك در سنين خيلي پايين (شيرخوارگي) كه دركي از معاني واژه‌ها ندارد و تفاوت ظريف موجود بين آنها را نمي‌فهمد، از شنيدن صداهاي متنوع شما و ديدن احساسات و عواطف شما لذت مي‌برد. اداي عبارت‌هاي داستان توسط شما حاوي علايم و نشانه‌هاي محرمانه است كه فقط شما و فرزندتان مفهوم آنها را درك مي‌كنيد.

چگونه براي کودک كتاب مي‌خوانيد؟

با صداي آهسته، با لحني گرم و دلنشين، با شور و حرارت يا…؟ به هر شيوه‌اي كه براي كودك خود كتاب بخوانيد، مي‌توانيد بيش از پيش به او نزديك شده و از كنار يكديگر بودن لذت ببريد. وقتي كه كودك از سنين پايين با كتاب‌خواني آشنا شود، همراهي شما به او كمك مي‌كند كه به تدريج مهارت‌هاي فردي خود را گسترش داده و تكامل بخشد. ارزشمندترين دستاورد نيز علاقه‌مند شدن به كتاب است.

طرز انتخاب كتاب براي كودكان

به دنبال كتاب‌هايي بگرديد كه داستان‌هاي خوب و متنوعي دارند. كتاب‌هاي مصور و كتاب‌هايي كه شما نيز از مطالعه آنها لذت مي‌بريد و كتاب‌هايي كه با خلق و خوي كودك شما سازگار است. براي انتخاب كتاب مرحله زندگي كودك خود را در نظر بگيريد و ببينيد در چه دوره تكاملي قراردارد. نخستين دوره كودكي، دوره‌اي است كه بچه‌ها مهارت‌هاي سرگرم‌كننده متعددي را فرا مي‌گيرند و با شرايط تازه‌اي روبه‌رو مي‌شوند. براي كودكان مختلف و مناسبت‌هاي گوناگون، كتاب‌هاي متنوعي موجود است. تقريباً درباره هر موضوعي كتاب وجود دارد. به دنيا آمدن فرزند دوم، نگهداري از كودك، دوست يابي، دوستان واقعي و غيرواقعي، به مدرسه رفتن، اخلاق‌هاي خوب، اخلاق‌هاي بد، عواطف و احساسات، همكاري كردن، به دكتر رفتن، به دندانپزشكي رفتن، تنها بودن با خواهر يا برادر خود، خوابيدن و حتي مراسم مذهبي. آيا تا به حال پس از خواندن عبارتي از يك كتاب به فكر نيفتاده‌ايد كه: «اين موضوع همان چيزي است كه مي‌خواهم با كودكم در ميان بگذارم…»؟ خواندن كتاب كودكان، به بزرگسالان (والدين) كمك مي‌كند تا بتوانند آنچه در ذهن خود دارند، بيان كنند. چيزهايي كه گاه والدين نمي‌توانند براي اداي آن واژه‌اي بيابند.

كتابي را انتخاب كنيد كه:

- هر دو از خواندن آن لذت مي‌بريد و به موضوع آن علاقه‌منديد.
- با خواندن آن، كودك شما دانستني‌هايي درباره جهان پيرامون خود مي‌آموزد.
- به شما كمك مي‌كند كه آنچه در ذهن خود داريد، بيان كنيد.
- به كودك كمك مي‌كند تا احساس خوب و مثبتي از خود داشته باشد و به قابليت‌هاي تازه خود پي ببرد.
- به كودك كمك كند كه بداند در دنياي اطراف او كودكان ديگري هم هستند كه شرايط و احساسات مشابهي با او دارند.
- به كودك كمك كند تا مفاهيم و معاني ارزش‌ها، سنت‌ها، خانواده، جامعه و… را درك كند.

کتاب خواندن از شيرخوارگي!

- كودك از بدو تولد از شنيدن صداي كتاب خواندن شما لذت مي‌برد. براي او شنيدن صداي گرم و دلنشين شما لذت‌بخش‌ترين چيز در دنياست. تا زماني كه كودك با حوصله به سخنان شما گوش مي‌دهد، كتاب‌خواني را ادامه دهيد.
- قبل از خواب، هنگامي‌كه كودك با شيئي بازي مي‌كند و آن را روي زمين مي‌غلتاند، زمان مناسبي براي گوش كردن به كتاب خواني شماست.
- به كودك امكان آشنا شدن با كتاب به شيوه خودش را بدهيد. در اين سن، كودك دوست دارد اشياء را بجود، پاره كند، روي آنها بنشيند يا بايستد بنابراين از كتاب‌هاي نرم، پارچه‌اي و مقاوم استفاده كنيد.
- از كتاب‌هايي كه در هر صفحه، يك تصوير كامل و مشخص دارند، استفاده کنيد.
- كتاب‌هايي كه داستان بسيار كوتاه و درباره موضوع‌هايي آشنا و مملوس با زندگي كودك دارند، مفيد هستند.

کتاب‌هاي مناسب براي کودکان نوپا

- داستان‌هاي كوتاه در باره موضوع‌هاي متنوع
- كتاب‌هاي كارتي (هرصفحه از كتاب يك كارت جداگانه است) و داستان‌هايي كه از زندگي روزمره كودك سرچشمه گرفته‌اند.
- كتاب‌هايي كه اشعار موزون دارند و بچه‌ها مي‌توانند آنها را تكراركنند.
- كتاب‌هايي كه مضمون واحدي دارند. به طور مثال درباره شكل‌هاي هندسي، رنگ‌ها يا حروف الفبا نوشته شده‌اند.

كتاب مناسب براي پيش‌دبستاني‌ها

- كتاب‌هايي كه داستان بلند و كمي‌ پيچيده‌تر دارند.
- كتاب‌هايي كه اشعار موزوني دارند و درباره زندگي روزمره كودكان نوشته شده‌اند و براي گسترش دنياي آنها و افزايش دانسته‌هايشان سودمندند.
- لطيفه، قصه‌هاي بلند، قصه‌هاي محلي و سنتي كه ترسناك نباشند.
در پايان ذكر اين نكته ضروري است كه هيچ‌گاه بيش از حد به مطالعه كتاب اصرار نكنيد چون اين امر نتيجه معكوس دارد و كودك را از كتاب گريزان مي‌سازد.
منبع: http://salamatiran.com

ـ اين‌ها جملاتي هستند كه بارها و بارها يا خود گفته يا از ديگران شنيده‌ايد: «حوصله كتاب خواندن ندارم»، «خسته شده‌ام»، «ده دفعه خواندم ولي باز هم ياد نگرفتم» و ….
آيا براي يادگيري واقعاً لازم است ده‌ها بار مطلبي را خواند يا آن‌ها را به طور مرتب مرور كرد كه اگر چنين باشد، مطالعه واقعاً كار دشواري است. يادگيري و مطالعه رابطه‌اي تنگاتنگ و مستقيم با هم دارند. بنابراين براي اينكه ميزان يادگيري را افزايش دهيم، لازم است مطالعه‌اي با شيوه درست داشته باشيم. البته مطالعه انواع مختلفي دارد كه براساس هدف مطالعه تعيين مي‌شود، مانند: مطالعه براي سرگرمي، آموزشي، تحقيقي و…
اما بدانيد مطالعه با هر هدفي كه باشد، لازمه آن يك مطالعه مناسب است.
پس، نكات زير را به خاطر بسپاريد:
1ـ هميشه براي مطالعه برنامه‌ريزي كنيد و به برنامه خود متعهد باشيد.
2ـ براي مطالعه هر مطلب زمان تعيين كنيد. اين كار سرعت عمل را بالا مي‌برد.
3ـ مكان مطالعه، اتاق ثابت و داراي نور و دماي مناسب باشد.
4ـ معمولاً انتهاي شب و صبح زود بهترين زمان مطالعه است، اما بهترين زمان براي هر فرد توسط خود او انتخاب مي‌شود.
5ـ موضوعات شبيه به هم را پشت سر هم مطالعه نكنيد.
6 ـ در فواصل بين يادگيري حتماً حداقل 10 دقيقه استراحت كنيد.
7ـ خواب كافي داشته باشيد تا مغز شما عملكرد خوبي داشته باشد.
8 ـ تغذيه مناسب داشته باشيد، البته به خاطر بسپاريد كه قبل از مطالعه از خوردن غذاهاي پرحجم و چرب خودداري كنيد.
9ـ با علاقه و انگيزه مطالعه كنيد، نه از روي اجبار
10ـ به خودتان اعتماد داشته باشيد و به خود بگوييد: «من مي‌توانم»
11ـ با تمرين، حافظه خود را تقويت كنيد.
12ـ مهمترين ابزار مطالعه قلم است. «به طور مرتب يادداشت‌برداري كنيد.»
13ـ كافي است هر درس را فقط يك بار ولي دقيق مطالعه كنيد. (خوب بخوانيد نه زياد)
14ـ درس‌ها را در فواصل منظم، به طور مرتب مرور كنيد.
15ـ روي موضوعات مورد مطالعه تمركز كنيد و جلو حواس‌پرتي خودرا بگيريد.
16ـ آن‌گونه مطالعه كنيد كه با دوست محترم خود گفتگو مي‌كنيد.
17ـ فراموش نكنيد: «درس را بايد فهميد، نه حفظ كرد.»
18ـ زماني كه شاد و سرحال هستيد، مطالعه كنيد. در حين خستگي از مطالعه بپرهيزيد.
19ـ با سليقه خود، نكات مهم را علامت‌گذاري كنيد.
20ـ تصور موفقيت به شما شور و شوقي مي‌دهد كه بهتر مطالعه كنيد.
منبع: روزنامه اطلاعات

با اين كه از دانشجويان انتظار مي‌رود با توانايي يا دداشت‌برداري خوب پا به دانشگاه گذارند اما هميشه اين طورنيست. دبيرستان اين توانايي را ايجاد نمي‌كند و بنابراين مهارتهاي خوب گوش دادن و يادداشت برداري آنها ضرورتا بايد بهتر گردد.
سعي كنيد : شنونده فعال و مثبتي باشيد.
چگونه؟در رديف‌هاي اول بنشينيد، نه چيزي بخوانيد ونه صحبت كنيد. در طي 20 دقيقه دوم (يعني معمولا زماني كه توجه خودرا از دست مي‌دهيد)و تا آخرين دقايق، تا زمان ارائه خلاصه يا نتيجه‌گيري توجه ويژه خودرا حفظ كنيد.
سعي كنيد: يادگيرنده فعال و مثبتي باشيد.
چگونه؟با علاقه به مطالب درسي با طرح پرسش‌هايي براي دريافت پاسخ در كلاس شركت جوييد.
شما مي‌توانيد اين كار را با انديشيدن دربارة موضوع درسي، و پيش‌قدم شدن در ارائه كنفرانس و از قبل خواني مطالب درسي انجام دهيد (اگر حفظ كردن مطالب براي شما دشوار است، مورد اخير به ويژه برايتان سودمند است.)
سعي كنيد: با توجه ويژه به مطالب اصلي، يادداشتهاي دقيق برداريد.
چرا؟ممكن است نكته اصلي آن جا باشد،اگرچنين است، آن را يادداشت كنيد
افزون بر آن، در پي نكات تأكيدي برآييد؛ يعني يافتن آن نكات از لا به لاي كلام استاد، زبان بدني يا آنچه در چهره و حركات دست وبدن او مشهود است ويا زماني كه استاد مطلبي را به دقت ازروي يادداشتهايش براي شما مي‌خواند .اگر فكر مي كنيد نكته اصلي را دريافت نكرده ايد، يادداشت‌هايتان را به همكلاس‌هايتان يا استاد نشان دهيد.
سعي كنيد: به هنگام يادداشت برداري بين مطالب كمي فضاي خالي بگذاريد.
چرا؟شما بايد براي نوشتن مطالب به زبان خودتان و افزودن آن به يادداشت‌هايتان به حد كافي جا داشته باشيد. اين روش به شما كمك مي‌كند تا با يكپارچه كردن مطالب فعلي با آنچه از قبل مي‌دانستيد، در سطحي ژرفتر مطلب را بياموزيد. همچنين گذاشتن فضاي اضافي در يادداشت‌هايتان، يافتن مطالب را به هنگام مطالعه برايتان آسانتر مي‌كند.
سعي كنيد: در خلال 24 ساعت براي هر كلاس 10 دقيقه يادداشتهاي خودرا مرور كنيد.
چرا؟زيرا در غير اينصورت شما 50 تا 80 درصد از مطالب را از دست مي‌دهيد.
سعي كنيد: يادداشت‌هاي خود را طوري تنظيم كنيد تا بتوانيد به طور مؤثري مطالعه كنيد.
چگونه ؟قسمت وسيعي از حاشيه سمت راست صفحه را خالي بگذاريد، اين جا جاي نوشتن پرسش‌هايي است كه به هنگام خواندن برايتان مطرح مي‌شود پشت صفحه را خالي بگذاريد تا صفحه را به راحتي برگردانيد. يادداشت‌ها را بپوشانيد يا صفحه را به پشت برگردانيد و به پرسش‌هايي كه ضمن مطالعه طرح كرده‌ايد، پاسخ دهيد.

مترجم : بهاره قيدر
منبع:iransco.org/br_shenidan.asp