خدارا چگونه بشناسیم ؟
شخصی به محضر امام صادق (ع) عرض کرد: یابن رسول الله چقدر خوب بود، خدا خودش را به آدمیان نشان میداد؛ آن وقت دیگر این قدر بعضی از مردم به شک نمیافتادند. فرمود: مگر تو خدا را نمیبینی؟ آیا تو میتوانی یک کاری بکنی که مریض نشوی؟ آیا تو میتوانی یک کاری بکنی که همیشه سالم بمانی؟ آیا تو میتوانی یک کاری بکنی که عزیز باشی؟ دیگر ذیل نشوی؟ ذیل باشی دیگر عزیز نشوی؟ غنی باشی، فقیر نشوی؟ فقیر باشی، غنی نشوی؟ آیا تو میتوانی؟! در اینجا چه عواملی است که مؤثر در سرنوشت ماست؟
از بزرگی سؤال کردند: از کجا خدای خودت را شناختی؟ «فقال: بوارداتٍ ترد علی القلوب فتعجز النفس عن تکذیبها»، چیزیهایی به دل وارد میشود که عقل عاجز است از این که یک دلیل قانع کننده جز خداوند متعال برای آن بیاورد.
اگر چه ذات پاکش لامکان است
چو نیکو بنگری در دل نهان است.
دلی در سینه صاحب دلان است
که آن دل جای آن آرام جان است
وقتی دلت را تهذیب کردی، وقتی روحت را از قید و بند علائق مادی مجرد کردی، از گوشه دل خودت هاتفی ندا در میدهد و خودش را به تو معرفی میکند و آن وقت تو به خدا خودت یقین پیدا خواهی کرد، موسی عرض کرد پروردگار! تو دوری تا من داد بزنم؟، فرمود: خیر! من از تو به تو نزدیکترم، علم او به عالم، علم احاطی قیومی است.
آیت الله حق شناس
ساده ترین راه خدا شناسی :
گفتهاند: وقتی که رسول اکرم (ص) سؤال فرمود: بابا جان از کجا پروردگارت را شناختی؟، عرض کرد: یا رسول الله این چرخ را که من میگردانم، اگر رها بکنم میایستد! چطور میشود این جهان پهناور با این همه سیارات و ثوابت و … این دستگاه آفرینش با این همه وسعت، گردانندهای نداشته باشد؟، اینجا پیامبر فرمود: «علیکم بدین العجائز»، البته نه اینکه شما هم در سر حد دلیل به این مقدار قناعت کنید؛ خیر! یعنی ببینید چه دلیل مختصر،مفید و مقنعی برای خودش فراهم کرده است؟
«اثر الأقدام تدل علی المسیر»، در یک راهی که اثر و جای قدم وجود دارد، معلوم میشود که کسی عبور کرده است، یک وقتی دکتر «میر» که رییس بخش جراحی بود، از یک آقایی پرسید که آقا دلیل بر اثبات صانع چیست؟، آن آقا جواب داده بود: از قدیم یک کلام فرمودهاند که: اثر قدم، جای پا، دلالت میکند بر اینکه یک آدم از اینجا عبور کرده است، آسمانها و ستارگان، این گردش و رفت و آمد، این ماه که در فضا معلق است که چندی پیش آمریکاییها رفته بودند، بعضیهایشان گفتند: ما اینجا آمدهایم، خدا را دیدیم، خوب، خدا مجهول خلقت است! اصلاً همان طبیعی مسلکها هم الهی هستند؛ طبیعی هم میگویند خدا، منتهی در تطبیق کلی بر مصداق و اصل بر فرع اشتباه کرده است! در تطبیق صغری بر کبری اشتباه کرده و إلّا «الطبیعیّ الهیّ من حیث لایشعر» گفت: ما آمدیم، اینجا خدا را دیدیم، یک کره با این وزن البته از زمین کوچکتر چطور میشود که در فضا معلق بماند و به صورت حساب شده و دقیق حرکت بکند؟
آیت الله حق شناس
آداب دعا از زبان عارف نامی :
عارف گرانقدر، حضرت آيت ا… شيخ حسنعلي نخودکي درباره شرايط دعا کردن مي گويد:
«بدان اي عزيز که دعا را نيز چون امور ديگر آدابي است که با رعايت آن به استجابت نزديک تر مي شود. طهارت بدن از حدث و خبث و استعمال بوي خوش و تشرف به مساجد و بقاع متبرکه دعا را به استجابت مي رساند… نيز دادن صدقه به محتاجان و توجه به خانه خدا از آداب ديگر دعاست. کسي که دست به دعا برمي دارد بايد که به خداوند و حصول حاجت خود از سوي پروردگار عالم حسن ظن داشته باشد و با تمام وجود و از عمق قلب خويش دعا کند.
به وسيله روزه اندرون از حرام خالي دارد و توبه از گناهان را تجديد کند و در دعا اصرار ورزد و حاجت خويش به زبان بازگويد و با خشوع و گريه نياز به درگاه بي نياز برد و حاجت برادران اهل ايمان را مقدم دارد و دعاي خود را با اسماي اعظم الهي همراه کند و از مدح و ثناي پروردگار خود فرونگذارد و در آغاز و انجام دعاي خود بر محمد(ص) و دودمانش صلوات و درود فرستد…»
«چشمه سار معرفت»- صفحه ۴۲