عالم ربانی «حاج شیخ حسن حاتمی» نقل می کند: من کتاب ارزشمند قواعد علامه را به امانت از شخصی گرفتم و آن را به «آقا شیخ ابراهیم بروجردی» به امانت دادم تا بعد از سه روز برگرداند. اما او فراموش کرد که از چه کسی امانت گرفته است، من هم فراموش کردم که کتاب را به چه کسی امانت دادم.

مدتها از این جریان گذشت. روزی صاحب کتاب آمد و آن را از من خواست؛ اما من هرچه گشتم، آنرا پیدا نکردم.

بعد از چند روز که از همه جا مأیوس شده بودم، با خودم گفتم تفالی به قرآن می زنم که این کتاب پیدا می شود یا نه؟ هنگامی که قرآن را گشودم، این آیه آمد:

«وإذ یرفع إبراهیم القواعد من البیت…» و نیز به یاد آورید هنگامی را که ابراهیم پایه های خانه ی کعبه را بالا می برد. از اینجا پی بردم که کتاب را شیخ ابراهیم بروجردی امانت داده ام.

در حدیثی از حضرت امام صادق(ع) در کتاب شریف خصائص آمده است که حضرت فرمود:در شگفتیم برای کسی که از چهار چیز بیم دارد،پس چگونه به چهار چیز دیگر پناه نمی برد؟

گنج اول:غلبه بر ترس یا درمان آن

در شگفتیم از کسی که ترس بر او غلبه کرده،پس چرا به ذکر (حسبنا الله و نعم الوکیل) پناه نمی برد؟ چرا که شنیدم،خداوند عزّوجلّ به این ذکر فرمود:﴿فانقلبوا بنعمة من الله و فضل لم یمسسهم سوء و اتّبعوا رضوان الله و الله ذو فضل عظیم﴾(سوره آل عمران،آیه 173) پس (آن کسانی که به عزم جهاد خارج گشتند و تخویف شیاطین در آنها اثر نکرد و به ذکر فوق تمسک جستند) با نعمت و بخششی از جانب خدا [از میدان نبرد] بازگشتند در حالی که هیچ آسیبی به آنان نرسیده بود و همچنان خشنودی خدا را پیروی کردند و خداوند دارای فضل و بخششی عظیم است.

گنج دوم:برای درمان غم و اندوه

در شگفتیم برای کسی که اندوهگین است،چگونه به ذکر«لّا إله الّا انت سبحانک انّی کنت من الظّالمین» پناه نمی برد.چرا که شنیدم، خداوند عزّوجلّ به دنبال این ذکر فرمود:﴿فاستجبنا له و نجّیناه من الغمّ و کذلک ننجی المومنین﴾ (سوره انبیا،آیه 87) پس ما (یونس را در اثر تمسک به ذکر یاد شده) از اندوه نجات دادیم و همین گونه مؤمنین را نجات می بخشیم.

گنج سوم:چگونگی دفع مکر و حیله

در شگفتیم برای کسی که مورد مکر و حیله واقع شده،چگونه به ذکر»و أفوض أمری إلی الله إن الله بصیر بالعباد« پناه نمی برد.زیرا به تحقیق شنیدم که خداوند عزوجل به دنبال ذکر فوق فرمود:﴿فوقاه الله سیئات ما مکروا و حاق بآل فرعون سوء العذاب﴾ (سوره غافر،آیه 44) پس خداوند (موسی را در اثر ذکر یاد شده) از شر و مکر فرعونیان مصون داشت.

گنج چهارم :کسب دنیا و بهره مندی از زیبائی های آن

در شگفتیم برای کسی که طالب دنیا و زیبایی های دنیاست،چگونه به ذکر»ما شاءالله لا قوّة الّا بالله« پناه نمی برد.زیرا به تحقیق شنیدم که خداوند عزوجل بعد از ذکر یاد شده (از زبان مردی که فاقد نعمت های دنیوی بود،خطاب به مردی که از آن نعمت ها بهره مند بود) فرمود:﴿ان ترن أنا أقل منک مالا و ولدا٭فعسی ربی أن یوتین خیرا من جنّتک﴾(سوره کهف،آیات 39و40) اگر تو مرا به مال و فرزند،کم تر از خود می دانی پس امید است خداوند مرا بهتر از باغ تو بدهد…

انتظارات قرآن از ما عبارتند از:

1.قرائت قرآن:خداوند در قرآن می فرماید:«هر اندازه که برای شما آسان است،به قرائت قرآن بپردازید.» (سوره المزّمل،آیه 20)

پس وظیفە هر مسلمان است که قرآن را با طهارت، مستمر و با اخلاص بخواند و از همه مهمتر با عشق بخواند،عشق به خالق هستی و عشق به وجودی که احد،صمد و لایزال است.امام باقر(ع) درباره قرائت قرآن فرموده است:«در شبانه روز حداقل پنج آیه از قرآن را بخوانیم.»

2.تلاوت قرآن از ابتدا تا انتهای آن:ما موظفیم که همه مضامین کتاب الهی را از اول تا آخر بخوانیم.در ترتیب سوره ها و آیات قرآن حکمت ها و راهنمایی وجود دارد که خواندن آنها به این ترتیب برکات فراوانی را به همراه می آورد.

3. ترتیل قرآن با دقت:هر آیه را که می خوانیم باید کمی مکث کنیم و آنگاه به سراغ آیە بعدی برویم.باید بدانیم که هر آیه معنای خود را دارد و شاید هشداری در آن نهفته باشد که با کمی دقت بتوان به آن دست یافت.پس نباید با شتاب از آیات الهی بگذریم،بدون آن که پیغام خداوند را دریافت کرده باشیم.

4.تدبر در آیات قرآن:با فهم معنای لغوی آیات قرآن،دریچه ای برای درک معنای آنها باز می شود. امیرالمومنین(ع) می فرماید: «علیکم بالدرایات لا بالروایات» (کنز الفوائد،بحار الانوار،ج 2 ،160)

بر شماست که درایت کنید نه فقط به نقل و حکایت بپردازید.پشت ظاهر هر آیه ای،معانی پنهان و مفاهیمی وجود دارند که مغز آن آیه محسوب می شوند و با درک آنها می توان به باطن کلام الهی راه یافت.

برای تدبر در قرآن،اولین گام …

ادامه »

صفحات: 1· 2